Kök hücreler, insanlarda bütün dokulardaki damarların çevresinde yerleşmiş ata hücrelerdir. Kök hücrelerin hastalıkların tedavisi konusunda kullanımı üzerinde son yıllarda giderek yaygınlaşmıştır. Diz ağrısında kök hücre tedavisi konusunda bilgiler veren Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Gökhan Meriç, kök hücreyle ilgili merak edilenleri açıkladı.
Kök Hücre Nedir?
Kök hücre vücutta bulunan tüm hücrelere dönüşme potansiyeli olan ana hücrelerdir. Kök hücre vücudumuzda kan, yağ dokusu, kemik iliği ve kordon kanı içerisinde bulunur.
Kök Hücre Nasıl Elde Edilir?
Kök hücre pratikte yağ dokusundan ve kemik iliğinden elde edilir. Kök hücrelerin alınması işleminde hastanın ağrı duymaması için anestezi altında yapılır. Leğen kemiği ve göbek yağ dokusu kök hücrenin çok sayıda alınabileceği iyi bir kaynaktır. Leğen kemiği veya göbekten alınan yağ dokusu içerisindeki kök hücreler filtreleme ve ayrıştırma işlemi yapılır. Bu ayrıştırma işlemi steril koşullarda yapılmaktadır. Kök hücrenin hazırlık işlemi yaklaşık 20-30 dk sürmektedir. Bu süre sonunda elde edilen saf kök hücreler hastaya uygulanmaya hazırdır.
Kök Hücre Tedavisi Hangi Hastalıklarda Uygulanır?
Eklemlerimizde bulunan kıkırdak hasarı oluştuğu zaman kendini iyileştirme kapasitesi çok sınırlıdır. Kıkırdak hasarı özellikle diz ve kalça ekleminde zamanla aşınma ve ağrıya en son olarak da kireçlenme denilen artroza sebep olur. Kök hücre tedavisi özellikle erken dönemde kıkırdak hasarlanması başlamış, ağrılı ekleme sahip ameliyat için uygun olmayan veya ameliyatı istemeyen hastalara uygulanabilir. Bu tedavide amaç kıkırdak dokusunun bir miktar kendini iyileştirmesinin sağlanması, hastanın ağrısının azaltılıp daha hareketli bir eklem haline getirilebilmesidir.
Menisküs dokusu diz eklemi içinde eklem yüzlerinin birbirine sürtünmesini önleyip destek görevi gören dokulardır. Menisküs yırtılması sonrasında bu bölgenin kanlanması zayıf olduğu için kendi kendine iyileşemez. Menisküsün küçük olan yırtıklarında veya ameliyatın uygun olmadığı durumlarda kök hücre tedavisi uygulanabilir. Menisküs yırtığının semptomlarının azaltılması amaçlanır.
Kök Hücre Uygulama İşlemi Nasıl Yapılır?
Kök hücre kişinin kendi hücreleri olduğu için tedavi amacında dokunun kendini iyileştirip yenilemesi amaçlanır. Kök hücreler kemik iliği veya yağ dokusundan alınıp hazırlandıktan sonra hastaya uygulamaya hazır hale gelir. Hazırlanan kök hücre miktarı yaklaşık 3-5ccdir ve diz içine basit bir enjeksiyon ile verilir.
Kök Hücre Tedavisinin Sonuçları Nelerdir?
Kök hücre konusunda yapılan çalışmalar oldukça yenidir. Özellikle kıkırdak hasarı olan ve implant uygulanması için uygun olmayan hastalarda kıkırdak dokusunun kendini iyileştirmesi amacıyla yapılan bu tedavinin sınırlı hasta üzerinde yapılan erken dönem sonuçlarında %80 oranında başarılı sonuç verdiği gösterilmiştir. Ancak tedavinin başarısını arttıran ana etmen doğru hasta seçimi ve kök hücrelerin uygun teknikle elde edilmesi çok önemlidir. Hastaların kilo verme, egzersiz ile kök hücre tedavisinin etkisi arttırılmaya çalışılmalıdır.
Kök Hücre Tedavisinin Riskleri Nelerdir?
Kök hücre tedavisi oldukça yeni bir tedavidir ve konu ile ilgili yapılan çalışmalar az sayıdadır. Özellikle kıkırdak gibi kendini yenileme özelliği olmayan dokuların hasarlanmalarında tercih edilmekle beraber amaç buraya verilen kök hücrelerin kıkırdak dokusuna dönüşmesidir. Ancak bazı durumlarda kök hücreler kemiğe dönüşebilir veya gereğinden fazla gelişerek kalın bir doku oluşturup kişiyi rahatsız edebilir. Bu nedenle uygulama sonrası iyi hasta takibi yapılması ve hastaların bilgilendirilmesi gereklidir.
Diz problemleriyle ilgili farklı bir yazıya buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.