Damar Cerrahisi
Damar Cerrahisi Nedir?
Damar cerrahisi, kan damarlarının tıkanıklığı, genişlemesi veya yırtılması gibi damar hastalıklarının tedavisinde uygulanan cerrahi işlemleri kapsayan bir tıbbi daldır.
Damar cerrahisi, genellikle kalp damarları, beyin, böbrekler, bağırsaklar ve bacaklar gibi vücudun farklı bölgelerindeki damar hastalıklarının tedavisinde kullanılır.
Damar hastalıklarının tedavisinde kullanılan damar cerrahisi yöntemleri şunları içerebilir:
Endovasküler Cerrahi
Bu yöntem, kateterler veya küçük tüpler kullanarak damarların içine girilmesi yoluyla gerçekleştirilir. Endovasküler cerrahi, açık cerrahiye kıyasla daha az invazivdir ve genellikle daha az komplikasyona neden olur.
Açık Cerrahi
Bu yöntem, ciltte bir kesik yapılarak ve genellikle bir damar grefti (yani başka bir damardan alınan bir parça) kullanılarak yapılan cerrahi işlemi ifade eder. Bu yöntem, endovasküler cerrahiden daha invazivdir ancak bazı durumlarda daha etkili olabilir.
Damar cerrahisi, aşağıdaki durumların tedavisinde kullanılabilir:
Anevrizma
Bu, kan damarlarının duvarında meydana gelen bir genişlemedir. Anevrizmalar, büyüdükçe damarların yırtılmasına veya patlamasına neden olabilir, bu da hayatı tehdit eden bir duruma yol açabilir.
Damar Tıkanıklığı
Damarlarda bir tıkanıklık meydana geldiğinde, kan akışı azalır ve bazı durumlarda tamamen engellenir. Damar tıkanıklığı, kalp krizi, inme ve bacaklardaki ciddi dolaşım sorunları gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Varis
Bu, damarlarda oluşan genişlemelerdir. Genellikle bacaklarda meydana gelir ve ağrı, kaşıntı ve bacaklarda şişlik gibi belirtilere neden olabilir.
Damar cerrahisinin uygulandığı sık görülen bazı sağlık sorunları şunlardır;
-Diyabetik ayak
-Buerger hastalığı
-Periferik arter
-Varis
Diyabetik Ayak Hastalığı Nedir ?
Diyabetik ayak hastalığı, şeker hastalığı (diyabet) nedeniyle oluşan ayak problemlerinin genel bir terimidir. Diyabetik ayak hastalığı, kan şekeri seviyelerinin yüksek seyretmesi nedeniyle kan damarları, sinirler ve ayak kaslarında meydana gelen hasarlar sonucu oluşur.
Diyabetik ayak hastalığı, aşağıdaki durumları içerebilir:
Sinir hasarı (nöropati): Diyabet, sinir hasarına neden olabilir ve buna diyabetik nöropati denir. Ayaklardaki sinirlerde hasar oluştuğunda, his kaybı, yanma hissi, karıncalanma ve ağrı gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Sinir hasarı ayrıca, ayaklardaki kasları kontrol etme yeteneğini azaltarak, ayak deformitelerine ve yürüme güçlüğüne yol açabilir.
Kan dolaşımı bozukluğu: Diyabet, kan damarlarında hasara neden olabilir ve buna diyabetik vasküler hastalık denir. Bu hasar, ayaklardaki kan dolaşımını engelleyerek, yara iyileşmesini ve enfeksiyonlara karşı bağışıklık sistemini zayıflatır. Bu nedenle, ayaklarda yaraların daha hızlı gelişmesi ve enfeksiyon kapma riski artar.
Ayak deformiteleri: Diyabet, ayaklarda kemik, tendon ve bağ dokusu yapısını değiştirebilir ve buna Charcot ayak denir. Bu durumda, ayaklar şişer, şekli değişir ve ağrı oluşabilir.
Buerger Hastalığı Nedir?
Buerger hastalığı, genellikle sigara içen erkeklerde ortaya çıkan, küçük ve orta büyüklükteki atardamar ve toplardamarların iltihaplanmasıdır. Bu hastalık, bağışıklık sistemi tarafından yanlışlıkla atardamar ve toplardamarlardaki hücreleri hedef alan bir otoimmün bozukluktur. Sigara içmek, bu hastalığın gelişiminde önemli bir rol oynar.
Buerger hastalığı, bacaklardaki damarların daralmasına ve tıkanmasına neden olur. Bu durum, bacaklarda ağrı, kramplar, uyuşukluk, yanma hissi ve yorgunluk gibi belirtilere yol açabilir. Bazen ellerde ve ayaklarda da benzer semptomlar görülebilir.
Tedavi, sigara içmenin tamamen bırakılmasını içerir. Ayrıca, ilaç tedavisi, kan dolaşımını arttırmak için egzersizler ve bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Bu hastalığın tedavi edilmediği veya sigara içmeye devam edildiği durumlarda, bacaklarda gangren (dokuların ölmesi) gelişebilir ve bazı durumlarda bacakların amputasyonu gerekebilir.
Buerger hastalığı nadir bir hastalıktır ve tanısı, bir damar cerrahisi uzmanı tarafından konulmalıdır. Erken teşhis ve tedavi, bu hastalığın ilerlemesini durdurabilir ve ciddi komplikasyonların önlenmesine yardımcı olabilir.
Periferik Arter Hastalığı Nedir?
Periferik arter hastalığı (PAH), bacaklarda, kollarda veya pelviste bulunan atardamarların daralması veya tıkanması sonucu oluşan bir hastalıktır. Bu daralmalar, genellikle kolesterol plakları gibi maddelerin atardamar duvarlarına yapışması nedeniyle meydana gelir.
PAH, bacaklarda ağrı, kramp, yorgunluk ve bacaklarda yürümekten sonra oluşan ağrılı yürüme (intermittent claudication) gibi semptomlara neden olabilir. Aynı zamanda bacaklarda soğukluk, renk değişikliği, ayak ülserleri, enfeksiyonlar ve gangren gibi ciddi komplikasyonlara da yol açabilir.
PAH, sigara içme, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, diyabet ve ailesel faktörler gibi risk faktörleriyle ilişkilendirilir. Risk faktörlerinin kontrol altına alınması, egzersiz, ilaç tedavisi ve beslenme değişiklikleri, PAH’nin ilerlemesini yavaşlatmaya ve semptomları kontrol altına almaya yardımcı olabilir.
PAH, bir damar cerrahisi uzmanı tarafından teşhis edilir ve tedavi edilir. Teşhis, fizik muayene, Doppler ultrasonografi, anjiyografi veya diğer görüntüleme testleri ile yapılabilir. Tedavi, egzersiz, ilaç tedavisi, tıbbi cihazlar veya bazı durumlarda cerrahi müdahalelerin kullanılması ile yönetilir.