Amerika’da araştırmacılar Covid-19’un nasıl başladığını ve ilerlediğini anlamak için belirtilerin ortaya çıkış sırasını bulmaya çalıştı. Grip, soğuk algınlığı ve alerjilerle benzeşen belirtiler, böylesine kafa karıştırıcıyken, belirtilerin ortaya çıkış sırası Covid-19’a yakalandığınızı anlamanın bir yolu olabilir.
Belirtilerden yola çıkarak Covid-19’u teşhis etmek pek kolay değil. Grip, soğuk algınlığı ve alerjilerle benzeşen belirtiler, test yapılmadan teşhisi neredeyse imkânsız hale getiriyor. Tabi bir de hiç belirti yaşamayanlar var.
Belirtiler böylesine kafa karıştırıcıyken, test yaptırmadan Covid-19’a yakalandığınızı anlamanın bir yolu olabilir mi? Belirtilerin ortaya çıkış sırası bu konuda bir ipucu olabilir.
Amerika’da Güney Kaliforniya Üniversitesi araştırma ekibi Covid-19’un nasıl başladığını ve ilerlediğini anlamak için belirtilerin ortaya çıkış sırasını bulmaya çalıştı. Yapılan çalışma Frontiers in Public Health dergisinde yayımlandı.
Covid-19’un ateş ile başlaması daha olası
Araştırmacılar, belirtilerin ortaya çıkış sırasının hastalara ve doktorlara Covid-19’u diğer solunum yolu hastalıklarından daha hızlı ayırt etmelerine yardımcı olacağını varsayarak Çin’deki 55 binden fazla Covid-19 vakasına ait Dünya Sağlık Örgütü’nde toplanan verileri ve Çin Ulusal Sağlık Komisyonu tarafından toplanan binden fazla vakanın verilerini kullandı. 16-24 Şubat tarihleri arasındaki doğrulanmış vakalara ait toplanan tüm verilerde vakaların semptomları analiz edildi.
Semptomların Covid-19’daki ilerlemesi hastalıkların farklı şekilde ortaya çıkıp çıkmadığını gözlemlemek için Sars ve Mers gibi diğer solunum yolu hastalıkları ile karşılaştırıldı. Elde edilen ilk sonuç, influenzanın öksürükle başladığı, Covid-19’un da diğer coronavirüslerle ilişkili hastalıklar gibi ateşle başladığı yönünde oldu. Ancak Covid-19’un gastrointestinal belirtilerin sırasına göre Sars ve Mers’ten farklı olduğu görüldü.
Her ne kadar elde edilen bu sonuç kanıtlanamamış olsa da, halka açık alanlara girişte yapılan ateş ölçümü uygulamasını destekliyor.
Covid-19’da ilk belirtinin ishal olma ihtimali düşük
Bu çalışmanın sonuçlarına göre Covid-19 ile enfekte olan birinin yaşayacağı ilk belirti büyük olasılıkla yüksek ateş; ardından öksürük, bulantı-kusma ve ishal. Covid-19’da ilk belirti olarak ishal ve bulantı-kusma görülmesi ihtimali ortaya çıkan modele göre oldukça düşük. Ayrıca bulantı ve kusmanın çok büyük oranda ishalden önce başladığı öngörülüyor.
Vakaların şiddetine göre de belirtileri inceleyen araştırmacılar, şiddetli ya da hafif seyreden vakalarda sıralamanın değişmediğini gördü. Ek belirtiler de bu sırayı değiştirmedi.
Covid-19 için tahmin edilen olası belirtiler, sıralamada ilk iki belirti yer değiştirirse influenza, son iki belirti yer değiştirirse de Sars ve Mers ile aynı.
Belirti sırasına değil belirtiye dikkat edin
Bulaşıcı hastalıklar uzmanlarına göre ise yapılan çalışma ilginç ancak evrensel değil. Bunun nedenleri arasında bazı hastalarda ateşin görülmemesi ve hastaların, hatırlama önyargısı sorunu nedeniyle semptomların sıralamasını karıştırma ihtimalleri gösterildi. Uzmanlara göre belirti sıralaması yerine, Covid-19 ile bağlantılı olabilecek herhangi bir belirtiye dikkat etmek daha önemli.
Konuyla ilgili farklı bir yazıya burayı tıklayarak ulaşabilirsiniz.
www.sabah.com.tr’de orjinalini bulabileceğiniz bu yazıya buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.