Covid-19 asemptomatik olarak yaşansa bile bazı sağlık problemlerine neden olabiliyor. Bu sağlık sorunları hastalar iyileştikten sonra haftalarca hatta aylarca devam edebiliyor.
Bu güne kadar Covid-19 nedeniyle 5 bin 700’den fazla kişiyi kaybettik. 235 binden fazla kişi de virüse maruz kaldı. Maalesef bu sayılar her geçen gün artıyor, artmaya da devam edecek gibi görünüyor.
Bir de sayısı bilinmeyen bir kesim var; asemptomatikler. Geçtiğimiz günlerde Sağlık Bakanı Sayın Fahrettin Koca, TÜİK ile yapılan bir araştırmanın sonucunu paylaşmıştı. Bu araştırmanın sonucuna göre, hiçbir belirtisi olmayan ancak vücudunda coronavirüs bulunanların oranı 10 binde 26. Hastalığı asemptomatik olarak geçirenler belirtileri olmadığı için herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurmuyor, dolayısıyla Sağlık Bakanlığı’nın resmi hasta sayısına eklenemiyorlar.
Konu Covid-19 olduğunda akla ilk gelen maske, mesafe ve hijyen oluyor. Ancak üzülerek gözlemliyorum, ısrarla coronavirüsü hafife almaya devam edenler var. Biz de hekimler olarak ısrarla söylemeye devam edeceğiz; ‘Bana bir şey olmaz demeyin, önlem alın.’
Yeni coronavirüs ile ilgili yapılan çalışmaları, öğrenilen yeni bilgileri sizlerle paylaşırken virüsün kalıcı hasar bırakabildiğini gösteren bazı araştırmaları da kaleme almıştım. Hatta asemptomatik olanlarda bile bazı sağlık sorunları görülmeye başlandığından da bahsetmiştim. Birçok hasta iyileştikten aylar sonra bile ciddi sağlık problemleri yaşayabiliyor.
Coronavirüs vücudu tahrip ederek gidiyor
Hollanda’da yapılan bir ankete göre virüsün neden olduğu problemler sanılandan daha yaygın görülüyor. Sağlık sorunları yaşayan, ortalama yaşı 53 olan 1622 kişi ile yapılan ankete göre katılımcıların yüzden 90’ından fazlasının, basit günlük faaliyetleri ile ilgili problemleri var.
Ankete katılanların yüzde 91’i hastanede tedavi edilmedi, yani hastalığı basit şikayetlerle atlattı. Yüzde 43’lük bir kesime de hastalandıkları sırada teşhis konmadı, yani belirti göstermeden hastalığı geçirdiler. Covid-19 ile karşılaşmadan önce yüzde 85’i sağlıklı olduğunu söylerken, enfeksiyondan sonra bu oranın yüzde 6 olduğu görüldü. Katılımcıların neredeyse yarısı artık egzersiz yapamayacaklarını söylüyor. Yüzde 60’ından fazlası ise yürüyüş ile ilgili problem yaşıyor.
Bunlar coronavirüsün birkaç aylık sonuçları. Daha uzun bir zaman zarfında, belki yıllar içinde ortaya çıkabilecek başka sorunlara neden olup olamayacağını şimdiden bilmek mümkün değil. Sadece şu ana kadar ki deneyimlerimize bakarak daha önce hiç karşılaşmadığımız bir virüsle uğraştığımızı ve gelecekte her türlü ihtimalin mümkün olabileceğini biliyoruz.
Konuyla ilgili farklı bir yazıya burayı tıklayarak ulaşabilirsiniz.
www.sabah.com.tr’de orjinalini bulabileceğiniz bu yazıya buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.