Yapılan bir araştırmada 18-25 yaş arasındaki her üç genç yetişkinden birinin yüksek risk altında olduğu bulundu. Bu sayının sigara içmeyenlerde altıda bire düştüğü görüldü. Yani sigara kullanımı risk altındaki genç yetişkinlerin sayısını ikiye katlıyor.
Daha önce karşılaşmadığımız ve hakkında bilgi sahibi olmadığımız yeni coronavirüs tüm dünyayı etkiledi, milyonlarca kişi enfekte oldu, yüzbinlerce kişi hayatını kaybetti. Herkesi şaşkına uğratan bu virüs hakkında ilk vakalara bakarak yapılan genellemeler ve olasılıklar dışında elimizde bir şey yoktu.
İlk öğrendiğimiz virüsün en çok 65 yaş üzeri kesim için risk oluşturduğu bilgisiydi. Yaşanan ölümlerin ortalama yüzde 75’ini 65 yaş üzerindekiler oluşturuyor. Daha gençlerde belirtiler genellikle daha hafif görülüyor. Yaşa ek olarak kronik rahatsızlıklar da risk durumunu değiştiren faktörlerden. Şiddetli Covid-19 enfeksiyonunda şartların değişmesinde en önemli tek faktör ise sigara veya elektronik sigara gibi solunabilir madde kullanımı.
Sigara kullanan gençler yüksek risk altında
Sigara ve elektronik sigara kullanımının genç yetişkinler üzerindeki Covid-19 riskini değerlendirmek için bir araştırma yapıldı. Journal of Adolescent Health’de yayımlanan çalışmada Amerika’da 18-25 yaş arasındaki her üç genç yetişkinden birinin yüksek risk altında olduğu bulundu. Bu sayının sigara içmeyenlerde altıda bire düştüğü görüldü. Yani sigara ve muadillerinin kullanımı risk altındaki genç yetişkinlerin sayısını ikiye katlıyor.
Bu risk sınıflandırması teoriden ibaret değil. Sigara ve elektronik sigara gibi solunan maddeler akciğer hasarına neden olur. Ayrıca bu tür maddelerin kullanımı bağışıklık sistemini zayıflatarak vücudun enfeksiyonla mücadelede şansını düşürür.
Araştırmalar sigara ve elektronik sigara kullanan ergenlerin ve genç yetişkinlerin akranlarına kıyasla Covid-19’a yakalanma oranlarının 7 kat daha fazla olduğunu ve belirtileri 5 kat daha yoğun yaşadıklarını ortaya koydu. Birden fazla çalışmadan elde edilen verileri kullanan bir analizde ise, Covid-19 ile enfekte kişiler arasında sigara kullanan veya geçmişte kullanmış olanlarda hastalığın ilerlemesi olasılığının iki kat daha fazla olduğu bulundu.
Sigara içmek viral partikülleri daha uzağa taşır
Ergenlik ve genç yetişkinlik dönemlerinde gelişen beyinler nörolojik ödüller arar ve bu da risk alma ile sonuçlanır. Çoğu genç yetişkin için bu risk madde kullanımı olarak ortaya çıkar. Bu yaşlarda madde kullanımından kaynaklı fiziksel zararlara tolerans göstermek gözle görülür bir etkisi olmadığı için daha kolay. En azından Covid-19 salgınından önce durumun bu olduğu varsayılıyordu.
Diğer risk faktörlerinin aksine tütün ve mamullerini kullanmak doğal olarak solunum yolu virüsü bulaşma riskini artırır. Sigara ve elektronik sigara gibi maddeler zorla nefes vermeyi içerir. Bu da viral partikülleri taşıyan damlacıkların normal nefes vermeye göre daha uzağa gitmesine neden olur.
Sigara kullanımının maske takmakla uyumsuz olduğunu söylemeye gerek yok. Bu durum da gençlerin bir araya geldiği yerlerde yüksek risk oluşturuyor.
Gençler de güvende değil
Diğer yandan gençler özellikle sağlık söz konusu olduğunda aşırı özgüvenli olabiliyor. Genel olarak sağlıklı ve zinde olmalarının yanında bir durumu kontrol etme yeteneklerini abartarak kendilerini yenilmez olarak görme eğiliminde olurlar. Mesela istedikleri zaman sigarayı bırakabileceklerini düşünürler.
Yetişkinliğe geçişte biraz fazla özgüven faydalı olsa da pandemi sırasında büyük sorunlara yol açabilir. Gençlerin Covid-19’a karşı güvende olduklarını düşünmeleri gibi.
Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin bir raporuna göre, enfekte olan 20-44 yaş aralığındaki her beş kişiden biri hastaneye kaldırılıyor ve yaklaşık yüzde 4’ü yoğun bakıma alınıyor.
Sigara ve elektronik sigara gibi madde kullanımını bırakmaları için özellikle ebeveynlerin gençlere destek olması önemli. Nikotin kullanım bozukluğu için etkili tedaviler mevcut. Doktorların yazacağı yoksunluk belirtilerini hafifletmeye ve nikotin isteğini önlemeye yardımcı olan ilaçlar kullanılabilir ve süreç boyunca psikolojik destek alınabilir.
Konuyla ilgili farklı bir yazıya burayı tıklayarak ulaşabilirsiniz.
www.sabah.com.tr’de orjinalini bulabileceğiniz bu yazıya buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.