Bu yazımızda sitemiz yazarlarından Prof. Dr. Gazi Yıldırım, gebelikte karşılaşılabilecek cilt problemleri neden olur, nasıl gelişir ve bu problemler karşısında yapılması gerekenler hakkında öneriler veriyor.
GEBELİKTE KAŞINTI
Neden
Gebelerde kaşıntı karaciğer, safra kesesi hastalıklarına bağlı olabileceği gibi, dermatolojik olarak cildin kuruması, çatlaklar oluşması nedeniyle de görülebilir. Kaşıntı cildin gerilmesine bağlı karın bölgesinde, yada ödem nedeniyle bacaklarda , el üzerlerinde daha fazla olabilir.
Nasıl Gelişir
Gebelikte karaciğerde yağlı değişiklikler olduğu durumlarda safra asitlerinin kana geçişinin artması, karaciğer enzimlerinin artması nedeniyle kaşıntı miktarında artış olabilir. Bazen yenilen allerjen gıdaların ( örneğin yumurta gibi ) aşırı tüketilme durumunda karaciğer üzerine olumsuz etkileri nedeniyle kaşıntı oluşumu görülebilir.
Öneriler
Kaşıntı şikayeti olduğunda hekimle görüşülmelidir. Karaciğer fonksiyon testleri kontrol edildikten sonra herşey normal ise cildin kuruluğuna bağlı kaşıntılar nemlendirici losyonlar ile giderilebilir.
GEBEDE CİLT PROBLEMLERİ
Neden
Kanda artan gebelik hormonları, özellikle östrojen hormonu. Ciltte kızarmalar, damar genişlemeleri, kırmızı benler, avuç içi kızarıklık, yüzde kızarıklık yapabilir. Gebelikde melanin sentezi artışına bağlı yüzde maske görünümü olabilir. Karında gerilmeye bağlı çatlaklar oluşabilir.
Nasıl Gelişir
Kilo alımının artması ile birlikte esneyemeyen cilt altı bağ dokusunda yırtılmalar olur. Bu nedenle cildin inceldiği bölgelerde alttan geçen damarsal yapılar nedeniyle kırmızı renkte çizgilenmeler oluşur. Bu çatlaklar doğum sonrası beyazlaşır ancak ortadan kaybolmaz . bunun için çeşitli kremler uygulanabilri. Fakat oluşma eğiliminde ise ne yazık ki bunu önlemek pek de mümkün olmamaktadır. Yüzde görülen gebelik maskesi, karın ortasında görülen kahverenkli çizgi artan melanin hormon sentezine bağlıdır. Çoğu leke geri dönüşlü olsa da doğum sonrası bazen iz kalabilir. Bu lekeler güneşten korunmalıdır. Kanda östrojen artışı ile el avuçlarında ve yüzde burun etrafında ya da karında kırmızı ben şeklinde oluşumlar gözlenebilir. Hepsi geri dönüşlüdür. Karaciğer rahatsızlıklarında ciltte safra asiti birikimi nedeniyle kaşıntı ve buna bağlı kaşıntı izleri olabilir. Cilt kuruluğu yine sıkça görülebilir.
Öneri
Kuruluk için bol su içmek, çatlak oluşumu için, losyon kullanmak, cildi tahriş edecek derecede şiddetli kaşımalardan uzak durmak gerekebilir.
GEBEDE MANTAR ENFEKSİYONU
Neden
Gebelik değişen hormonal denge nedeniyle vajinal enfeksiyonların , özellikle de mantar enfeksiyonlarının artış gösterdiği bir durumdur. Değişen akıntı özelliği ve vajinal ortam dengesinin değişip vajinal ph dengesini asidik ortamda tutan yararlı bakterilerin azalmasıyla mantar enfeksiyonu baş gösterir.
Nasıl Gelişir
Mantar mikrobu aslında vücüdumuzda devamlı yaşayan bir organizmadır. Ancak çoğalması vucut tarafından alınan önlemlerle azaltılmaktadır. Vajinal ph değerinin asidik olması, bu asiditeyi sağlayan özelleşmiş mikroorganizmaların ( Laktobasiller ) vajende bulunması mantar enfeksiyonlarını önler. Ancak gebelikte annenin bağışıklık sisteminde bir miktar zayıflamanın olması, süt ve süt ürünlerinden yetersiz beslenme, gebelikde kan şekeri düzeylerinin artış göstermesi, idrar yolu patojenlerinin artması gibi durumlarda mantar enfeksiyonu oluşumuna zemin hazırlar.
Öneriler
Kontrolsüz vajinal enfeksiyonların olası fetal yapılara ulaşabileceği düşünülerek mutlaka hekime haber verilmelidir. Akıntı şikayeti yanında kaşıntı, idrar yaparken yanma gibi şikayetler olabilir. Gebelikde mantar tedavisi için sistemik ilaçlar yerine, lokal etkili, kana geçen ilaç miktarının çok az olduğu fitiller kullanılabilir. Bazen mantar enfeksiyonunu tedavi edecek antibiyotikli fitiller yerine o bölgede Laktobasil miktarını artıracak doğal yapıda fitil şeklinde ilaçlar da kullanılabilir. Ancak tedavi ile geçmeyen nüks eden durumlarda vajinal enfeksiyon açısından kültür alınarak ileri tetkik yapılması gerekir. Süt ve Süt ürünleri Laktobasil üremesini çoğaltacağından gebelerde vajinal kandida enfeksiyonunun önlenmesinde etkili olduğu düşünülmektedir.