Farklı türleri bulunan coronavirüsler hem insanları hem de hayvanları enfekte edebiliyor. Bu türler arasında şu ana kadar görülen en tehlikelisi ise Covid-19’a neden olan yeni coronavirüs.
Eğer bir sağlık çalışanı değilseniz muhtemelen ‘coronavirüs’ kelimesini salgın başlayana kadar duymamış olabilirsiniz. Şimdi ise Covid-19’a neden olan yeni coronavirüsü bilmeyen neredeyse kimse kalmadı.
SARS-CoV-2 olarak adlandırılan yeni coronavirüse o kadar odaklanıldı ki hayatımızda var olan diğer coronavirüsler biraz arka planda kaldı. Şu anda ‘coronavirüs’ denildiğinde akla gelen ilk virüs ‘Covid-19’a neden olanı. Ancak coronavirüslerin soğuk algınlığı dâhil başka birçok hastalığa neden olabildiğini unutmamak gerekiyor.
İnsanları enfekte ettiği bilinen 7 coronavirüs türü bulunuyor
Coronavirüsler yüzeylerindeki taç benzeri sivri uçları nedeniyle bu şekilde adlandırılmış. (Corona, Latince’de ‘taç’ anlamına gelir.) Coronavirüslerin dört ana alt grubu bulunuyor; alfa, beta, gama ve delta. Hem insanlara hem de hayvanlara bulaşabiliyor. İnsanları enfekte eden ve insandan insana bulaşabilen coronavirüsler ilk olarak 1960’lı yıllarda tanımlandı.
Bu coronavirüslerin sayısı yeni coronavirüsle birlikte yediye çıktı:
229E – Alfa coronavirüs- NL63 – Alfa coronavirüs
- OC43 – Beta coronavirüs
- HKU1 – Beta coronavirüs
- MERS-CoV – Orta Doğu solunum sendromuna neden olan beta coronavirüs (MERS)
- SARS-CoV – Şiddetli akut solunum sendromuna neden olan beta coronavirüs (SARS)
- SARS-CoV-2 – Covid-19’a neden olan yeni coronavirüs
Genellikle insanları ve hayvanları enfekte eden coronavirüsler farklıdır. Ancak bazı durumlarda hayvanları enfekte eden coronavirüsler evrim geçirerek insanları da enfekte edebilir. MERS-CoV, SARS-CoV ve SARS-CoV-2 coronavirüsleri bu duruma örnek olarak öne çıkıyor.
Hemen hemen her yıl belki de birden fazla kez yaşadığınız soğuk algınlığına neden olan rinovirüs, sinsitiyal virüsü gibi farklı virüsler var ve bunlardan biri de coronavirüs. İnsan coronavirüsleri 229E, NL63, OC43 ve HKU1 soğuk algınlığı gibi hafif veya orta şiddette üst solunum yolu enfeksiyonlarına sebep olur.
Yeni coronavirüs ciddi sonuçlara neden olabiliyor
Yeni coronavirüsün bu kadar çok konuşulmasının nedeni ‘yeni’ olması dışında diğer coronavirüslerden de farklı olması. En büyük fark insanlarda kalp sorunları, akciğer hasarı ve aylarca devam edebilen belirtilere neden olması.
Yeni coronavirüs de diğer coronavirüsler gibi öksürük, burun akıntısı ve tıkanıklık gibi soğuk algınlığı belirtilerine neden olabilir. Ancak özellikle yaşlılar veya kronik rahatsızlıkları olanlarda çok daha fazla zarara neden olabiliyor. Öte yandan yeni coronavirüsün ciddi problemlere neden olma olasılığı diğer coronavirüslere göre oldukça yüksek. SARS ve MERS coronavirüslerinin ölüme neden olma olasılığı SARS-CoV-2’den daha yüksek olsa da, şu ana kadar yeni coronavirüs kadar kolay ve geniş bir yayılım göstermediler.
|
Tedbirli Davranmaya Devam Edin
|
-Covid-19’da korunmak için alacağınız önlemler sizi mevsimsel grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıklardan da koruyacak. Önlem almak bu kadar önemiyken neler yapılabileceğini tekrar etmekte fayda var:
Konuyla ilgili farklı bir yazıya burayı tıklayarak ulaşabilirsiniz.
www.sabah.com.tr’de orjinalini bulabileceğiniz bu yazıya buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.